Nhờ vào giác mạc của người xa lạ, hai phụ nữ đã khỏi mù

Vào sáng ngày 12-8, tai nạn lao động nghiêm trọng ở Bình Dương khiến một người đàn ông 64 tuổi bị thương nặng. Bệnh nhân được cấp cứu tại Bệnh viện Quân y 175 TP HCM, nhưng tình hình nhanh chóng chuyển biến xấu đi. Trước lúc hôn mê, người này đã trăn trối với hai con mình rằng, nếu ông không may qua đời, hãy hiến tất cả mô tạng của ông xem như món quà để cứu những số phận khác. Thực hiện ý nguyện của cha, người nhà liên hệ Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia.

Tiến sĩ, bác sĩ Dư Thị Ngọc Thu, Trưởng Đơn vị Điều phối ghép các bộ phận cơ thể người, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết bệnh nhân được chuyển tiếp tới Bệnh viện Chợ Rẫy để tiếp tục hồi sức tích cực, tìm cơ hội sống. Mặc dù vậy, sau nhiều lần hội chẩn, làm các xét nghiệm toàn diện, hồi sức tích cực không đáp ứng, các bác sĩ xác định, bệnh nhân đã chết não.

Cùng lúc, việc đánh giá chức năng các tạng, cơ quan của người hiến cũng được tiến hành. Do tim, gan, thận của người đàn ông có bệnh lý nên không hiến được, chỉ còn hai giác mạc khỏe mạnh có thể ghép. 

Ngày 14/8, bệnh nhân Nguyễn Thị Ngọc Oanh, 67 tuổi, quê TP HCM, và bệnh nhân Trần Thị Loan, 53 tuổi, quê Bạc Liêu cùng vào phòng phẫu thuật, nhận ghép giác mạc từ người đàn ông tốt bụng.

Trường hợp ghép thứ nhất là bà Oanh, vốn bị viêm giác mạc 20 năm trước, đã từng ghép giác mạc mắt trái ở nước ngoài nhưng bị đào thải mảnh ghép. Trong hơn 10 năm qua, mắt trái bệnh nhân gần như không thể nhìn thấy. Mắt phải sáng hơn nhưng bị đục thủy tinh thể, từng phẫu thuật. Bệnh nhân hoàn toàn khỏe mạnh nhưng việc sinh hoạt, làm việc bị cản trở khá nhiều và phải lệ thuộc vào người thân.

Còn với bà Loan, năm 2018, trong một lần chở hàng đi chợ bằng xe máy, bà bị côn trùng bay vào mắt. Cơn đau bỏng rát bên mắt trái đột ngột, khiến bà loạng choạng tay lái, ngã ra đường. Bệnh nhân do chủ quan nên chỉ đến nhà thuốc mua thuốc về nhỏ và uống giảm đau. Sau một thời gian, thị lực mắt giảm dần, bệnh nhân đi khám mới biết, giác mạc mắt trái có sẹo lớn, gây hỏng.

Theo bác sĩ chuyên khoa II Ngô Văn Hồng, Trưởng khoa Mắt, Bệnh viện Chợ Rẫy, các bệnh nhân được chọn trong danh sách chờ ghép mô tạng đã đăng ký trước đó. Chức năng thị giác của bệnh nhân tốt nhưng giác mạc bị hỏng hoàn toàn, nếu không ghép giác mạc thay thế sẽ dẫn đến mù vĩnh viễn.

Ba ngày sau phẫu thuật, giác mạc mới trong, nhìn thấy rõ đồng tử, thị lực từ 0/10 đạt 1/10. Bác sĩ Hồng nhận định, tình hình như vậy khá khả quan. Hai bệnh nhân đủ điều kiện để ra viện. 3 đến 4 tháng nữa, khi cắt chỉ, tình trạng loạn thị giảm, bệnh nhân có thể phục hồi 50% thị giác mắt trái.

Bệnh nhân Loan chia sẻ: "Khi bác sĩ tháo băng, mắt trái tôi bắt đầu nhìn thấy màu sắc, tôi thực sự rất vui mừng. Tôi chân thành biết ơn người đã tặng cho tôi một phần cơ thể của ông ấy. Cầu mong cho gia đình người hiến luôn khỏe mạnh, bình an".

Theo bác sĩ, nguyên nhân gây sẹo giác mạc, chủ yếu là do tác động từ bên ngoài như chấn thương khi lao động, bị côn trùng, di vật bắn vào mắt. Ngoài ra, khi người bệnh có các vấn đề về mắt nhưng tự mua thuốc sai chỉ định, dùng lâu dài gây tổn thương nặng, để lại sẹo giác mạc. Ước tính Việt Nam có khoảng 300.000 người bị sẹo giác mạc làm mất thị lực. Đây cũng là nguyên nhân gây mù lòa thứ ba ở Mỹ.

Ghép giác mạc là một phẫu thuật ghép mô, ít phức tạp, ít bị đào thải mô ghép hơn so với ghép tạng. Ghép giác mạc là phương pháp duy nhất để phục hồi thị lực cho các bệnh nhân bị mù, gần mù do viêm hay sẹo giác mạc. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần điều trị, theo dõi kĩ lưỡng nhằm tránh các biến chứng như viêm nhiễm, thải ghép, tăng nhãn áp.

Sáu năm qua, Bệnh viện Chợ Rẫy đã thực hiện thành công 18 ca ghép giác mạc từ người hiến tặng chết não. Tất cả các bệnh nhân đều phục hồi một phần thị lực, trở về đời sống bình thường. Riêng bệnh nhân ghép giác mạc đầu tiên, thị lực mắt ghép đạt 7/10.

Nguồn VnExpress